Hoe herken je echt goud en zilver? Alles over goudmerken en zilvermerken

Goudmerken en zilvermerken (ook wel goudkeurmerken, zilverkeurmerken, goudtekens, zilvertekens of gehaltetekens genoemd) zijn een goed middel om echt goud en zilver te herkennen. Dus heb jij je weleens afgevraagd of de sieraden en/of andere voorwerpen die je hebt van echt goud of zilver zijn? Of wil je juist graag van tevoren weten hoe je echt goud en zilver herkent? In deze blog leggen we je alles over goud- en zilvermerken uit, zodat je goed weet waar je op moet letten.

Wat is een goudmerk of zilvermerk?

Gouden en zilveren voorwerpen die in Nederland binnenkomen, worden eerst onderzocht op echtheid. Wanneer de echtheid van dit goud of zilver bewezen is, wordt er een goudmerk of zilvermerk in het voorwerp aangebracht. Zo toont een goud- of zilvermerk dus aan dat een voorwerp van echt goud of zilver gemaakt is.

Naast het aantonen van de echtheid van goud en zilver, hebben goud- en zilvermerken nog een functie: er bestaan verschillende merktekens voor verschillende gehaltes goud en zilver. Zo kan met een goudmerk bijvoorbeeld worden aangegeven of een gouden voorwerp van 18- of 14-karaat goud gemaakt is.

Het goud- en zilvermerk worden ook wel goudkeurmerk, zilverkeurmerk, goudteken, zilverteken of gehalteteken genoemd.

Is een goudmerk of zilvermerk altijd verplicht?

Volgens de Waarborgwet moeten gouden en zilveren voorwerpen die in Nederland verkocht worden, in winkels én online, voorzien zijn van een goudmerk of zilvermerk. Op die manier kan een consument er dus altijd op vertrouwen dat hij echt goud of zilver in huis haalt, en weet hij dat het voorwerp voldoet aan een bepaald goud- of zilvergehalte.

Uitzonderingen

Wel kent de Waarborgwet een aantal uitzonderingen. Zo hoeven gouden voorwerpen van minder dan 1 gram geen goudmerk te bevatten. En zilveren voorwerpen van minder dan 8 gram gewicht zijn ook van een verplicht zilvermerk uitgesloten. Ook wanneer gouden en zilveren sieraden te klein zijn voor een keurmerk is dit niet verplicht. Op sommige sieraden is er simpelweg geen plek of ze zullen kapot gaan wanneer er een keurmerk wordt ingeslagen. In deze gevallen kan het dus zo zijn het wel om echt goud of zilver gaat, maar dat het gewicht simpelweg te laag is voor een verplichte keuring.

Ook voor gouden voorwerpen lager dan een 14-karaat gehalte is een goudmerk niet verplicht. Het is zelfs verboden. Goud lager dan 14-karaat mag in Nederland geen goud genoemd worden. Hetzelfde geldt voor zilveren voorwerpen met een gehalte lager dan 800.

Tot slot mogen ook vergulde voorwerpen geen goudmerk bevatten, tenzij de verguldende laag dikker is dan 50 micrometer. Deze laag kan dan gekeurd worden en wanneer het echt goud blijkt, kan er een goudmerk geplaatst worden. Dit is voor vergulde voorwerpen echter niet verplicht, ook niet wanneer de verguldende laag erg dik is. Als de onderlaag van zilver is, moet deze (mits zwaarder dan 8 gram) wel verplicht gekeurd worden en moet er een zilvermerk worden aangebracht. Let wel: hoe dik de verguldende laag ook is en of er nu wel of geen goudmerk aanwezig is, een verguld voorwerp mag nooit als goud worden aangeprezen.

Door wie worden goudmerken en zilvermerken gezet?

In Nederland zijn er twee grote kantoren die zich bezighouden met het waarborgen van ons goud en zilver: Waarborg Holland en Edelmetaal Waarborg Nederland. Zij worden dan ook wel waarborgkantoren genoemd. In hun laboratoria, die aan strenge internationale standaarden voldoen, testen zij het goud en zilver dat ons land binnenkomt op echtheid. Vervolgens plaatsen zij ook de goudmerken en zilvermerken.

Hoe zit het met de goudtekens en zilvertekens op jullie sieraden?

Op vrijwel al onze sieraden staat een goudteken of zilverteken aangegeven, tenzij ze hiervoor echt te klein zijn en/of onder een bepaald gewicht vallen (denk bijvoorbeeld aan heel kleine oorringetjes). Al onze gouden en zilveren sieraden komen echter altijd van erkende leveranciers, die hun goud en zilver altijd waarborgen.

Hoe ziet een goudteken of zilverteken eruit?

Hoe een goudteken of zilverteken eruitziet, hangt af van vier factoren:

1. De keurende instantie: Waarborg Holland of Edelmetaal Waarborg Nederland;
2. Het gehalte van het goud of zilver;
3. Of het wel of geen nieuw voorwerp is;
4. Of het een groot of klein voorwerp is

Een compleet overzicht van alle Nederlandse goud- en zilvertekens vind je op de afbeeldingen hieronder.

Een overzicht van alle Nederlandse goud- en zilvertekens

Alle goudtekens worden zowel voor geelgoud ("gewoon" goud) als roségoud en witgoud gebruikt. De goud- en zilvertekens die op onze sieraden voorkomen, vind je in de rij "kleine nieuwe voorwerpen". Hierbij gaat het vooral om de gehaltes 14-karaat goud en 925 zilver.

Waar op mijn sieraad kan ik het goudteken of zilverteken vinden?

Goudtekens en zilvertekens staan in principe niet op een vaste plek. Per sieradensoort is er echter wel een zogenaamde voorkeursplek te noemen. Dit is de plek waar het het meest waarschijnlijk is dat het goud- of zilverteken is geplaatst. Meestal is dit de plek die het meest uit het zicht is en die de meeste houvast biedt bij het intikken van het keurmerk.

• Oorbellen: Vaak op de sluiting. Denk bijvoorbeeld aan de hefboomsluitingen van een paar oorringen. Vaak komen er ook nog extra keurtekens voor op de poussettes van oorknopjes, omdat die vervangen kunnen worden.
• Ringen: Vaak aan de binnenkant, maar ook aan de buitenkant komt soms voor. Dit is vaak het geval bij zegelringen. Een keurteken aan de binnenkant slaan is een stuk arbeidsintensiever. Bovendien is het niet altijd mogelijk in verband met het goed kunnen inklemmen van de ring en de houvast die deze voor het intikken van het keurmerk nodig heeft.
• Armbanden: Bij schakelarmbanden vaak aan het einde van de armband bij de sluiting. Bij bangles vaak aan de binnenkant.
• Kettingen: Vaak aan het einde van de ketting bij de sluiting.
• Hangers: Vaak op de achterkant of op oogje. Wanneer de hanger een los oogje heeft dat vervangen kan worden, staat hier vaak nog een extra keurteken op.

Ik zie geen goudkeurmerk of zilverkeurmerk op mijn sieraad, hoe kan dat?

Omdat het keurmerk natuurlijk niet meteen in het zicht moet staan en de meeste sieraden erg fijn zijn, zijn goudkeurmerken en zilverkeurmerken meestal erg klein. Er is dan ook vaak een loep nodig om ze goed tot in detail te kunnen zien.

Wanneer je ook met een loep echt geen goud- of zilverkeurmerk kunt vinden, kan dat een aantal redenen hebben.

1. Je goud heeft een gewicht van minder dan 1 gram. Een keurteken is dan niet verplicht.
2. Je zilver heeft een gewicht van minder dan 8 gram. Een keurteken is dan niet verplicht.
3. Het sieraad is te klein om een keurmerk in te zetten. Op sommige sieraden is er simpelweg geen plek of ze zullen kapotgaan wanneer er een keurmerk in wordt gezet.
4. Je goud heeft een gehalte lager dan 14-karaat. Dit mag in Nederland niet als goud verkocht worden en mag dan ook geen goudkeurmerk bevatten.
5. Je zilver heeft een gehalte lager dan 800. Gehaltes lager dan 800 mogen in Nederland niet als zilver verkocht worden en mogen dan ook geen zilverkeurmerk bevatten.
6. Je hebt geen echt goud of zilver of je goud of zilver komt uit het buitenland. Bij je plaatselijke juwelier kun je je goud en zilver laten testen op echtheid en gehalte.

Bestaan er naast goudkeurmerken en zilverkeurmerken nog keurmerken voor andere materialen?

Ja, in Nederland zijn er naast goudkeurmerken en zilverkeurmerken ook keurmerken voor platina. Ook deze worden door de Waarborg Holland en Edelmetaal Waarborg Nederland geregeld. Het gaat hierbij om de volgende gehaltes: 950, 900 en 850. Op de afbeelding hieronder vind je hiervoor alle officiële keurtekens.

Een overzicht van alle Nederlanse keurmerken voor platina

Hoe zit het met goudkeurmerken en zilverkeurmerken in andere landen?

In veel andere landen zijn keurmerken niet verplicht. De Nederlandse keurmerken worden wel in de onderstaande Europese landen erkend. In deze landen kan de echtheid van jouw goud en zilver dus met het Nederlandse goudkeurmerk en zilverkeurmerk worden bevestigd.

België, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. Voor Spanje is erkenning aangevraagd.

Kijk in het buitenland altijd uit met het kopen van goud en zilver! Doordat in veel landen keurtekens niet verplicht zijn, kan oplichting helaas voorkomen. Koop dan ook nooit een sieraad op straat en ga als je echt iets wil kopen altijd naar een officiële juwelier.
 

Meer weten?

Wil je meer weten over goud- en zilverkeurmerken of heb je nog vragen? Laat dan hieronder een reactie achter en wij zullen je vraag zo snel mogelijk beantwoorden. Of lees nu al een van onze andere blogs:

• Alles over karaat goud
• Alles over zilvergehaltes
• Alles over gold plated sieraden
• Alles over goudinkoop
• De website van Waarborg Holland
• De website van Edelmetaal Waarborg Nederland